نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید         ( 1119 )                                  

آدرس این وبلاگ در تلگرام :   َ        

https://telegram.me/adabvaerfan

ســوره 21 : انبیاء ( مـکّــی ـ 112 آیه دارد ـ جزء  هفـدهـم ـ صفحه 322 )

    ( قسمــت بیست و هفتــم )

تسبیـح مـاهیـان دریــا

 ( جزء هفدهــم صفحــه 329 آیه 87 )

بسم الله الرحمن الرحیم 

وَ ذَا النُّونِ إِذ ذَّهَبَ مُغَاضِبًا فَظَنَّ أَن لَّن نَّقْدِرَعَلَیْهِ فَنَادَى فِی الظُّلُمَاتِ

أَن لَّا إِلَهَ إِلَّا أَنتَ سُبْحَانَکَ إِنِّی کُنتُ مِنَ الظَّالِمِینَ

   ترجمــه لفظــی آیــــه شریفـه :

و ذوالنون را [یاد کن] آنگاه که خشمگین رفت و پنداشت که ما هرگز بر اوقدرتى نداریم

تا در [دل] تاریکی ها ندا در داد که معبودى جز تو نیست ،

منزهى تو ، راستى که من از ستمکاران بودم

 نگاهی ادبی و عرفانی به آیه شریفه : [بخش دوم]

یونس که به دریا و در دهان ماهی رفت ؛

و در سه تاریکی ؛

تاریکیِ شب ،

تاریکیِ دریا ،

و تاریکیِ شکم ماهی

گرفتار شده بود ؛

چون تسبیحِ ماهیانِ دریا را شنید !

و ندای الهی به او رسید که ؛

فرشتگان آسمان و ماهیان دریا ؛

همه به ذکر حقّ مشغولند ،

از آن صدا ها و ندا ها به خود آمد ،

و توجه کرد و پشیمان شد و گفت :

خدایا ؛ جز تو خدایی نیست .

... سُبْحَانَکَ إِنِّی کُنتُ مِنَ الظَّالِمِینَ

خدایا ؛ تو منزّه و پاکی ؛ و من از ستمکارانم ،

این آیت از روی اشارت خبر می دهد که ؛

هر آن بنده که دعا کند ؛

دعایی که در آن سه شرط باشد :

یکی توحید ، دیگری تنزیه ،

و سوم اعترافِ به گناه خود !

این دعا مقرون به اجابت است !

و چون دعای یونس هر سه شرط را داشت ؛

از حضرت الاهیت خطاب آمد که :

فَاسْتَجَبْنَا لَهُ وَنَجَّیْنَاهُ مِنَ الْغَمِّ وَکَذَلِکَ نُنجِی الْمُؤْمِنِینَ (88)

پس [دعاى] او را برآورده کردیم و او را از اندوه رهانیدیم

و مؤمنان را [نیز] چنین نجات مى ‏دهیم

دعای او مستجاب شد ،

و از همّ و غمّ رهایی یافت .

پس بدان ای جوانمرد که :

توحید حقیقی آن است که ؛

خدا را بر زبانت یکتا گویی ،

و به دل یکتا دانی ،

یکتا در ذات و یکتا در صفات ،

و تنزیه آن است که ؛

خدا را بری از ملاقات ،

مقدّس از آفات ،

منزّه از مزاجات ،

نه کس را جز از وی شکر و منّت ،

نه به کس جز به او حول و قوّت ،

و این توحید و تنزیه از کسی درست آید که ؛

دلی صافی و همّتی عالی و سینه ای خالی دارد ،

نه شکار دنیا شده ،

نه در قید عقبی گشته ،

نه چیزی در او آویخته ،

نه او به چیزی آمیخته ،

چنین کسی ؛

جمال توحید بر او مکشوف !

و به ادراک سرّ آن موصوف شود .

توضیح :

نوشته اند که یونس نبی ، پیغمبر خدا ، اهل نینوا ، و لقب او ذوالنون (صاحب ماهی) بوده است ، و نینوا نزدیک موصل بوده ، و چون بلا بر مشرکان نازل شد ، یونس خشمناک گشت و از شهر خارج و در کشتی نشست و به زعم خود از بلا فرار کرد ! و چون اراده ی خداوندی بر قهر و غضب بر وی قرار گرفت ، و او را در شکم ماهی مجبوس نمود ، او توبه کرد و با تسبیح و تهلیل از آن بلا نجات یافت

فَالْتَقَمَهُ الْحُوتُ وَهُوَ مُلِیمٌ(142)

[او را به دریا افکندند] و عنبرماهى او را بلعید در حالى که او نکوهشگر خویش بود

 فَلَوْلَا أَنَّهُ کَانَ مِنَ الْمُسَبِّحِینَ  (143)

و اگر او از زمره تسبیح ‏کنندگان نبود

لَلَبِثَ فِی بَطْنِهِ إِلَى? یَوْمِ یُبْعَثُونَ (144)

قطعا تا روزى که برانگیخته مى ‏شوند در شکم آن [ماهى] مى‏ماند

[ سوره مبارکه صافّات ]

[ برخی مفسرین نوشته اند : این آیت دلالت دارد بر امکان طول عمر زیاد ، از جمله برای اما دوازدهم حضرت حجة ابن الحسن المهدی علیه آلاف التحیة والثناء (و عج ) ، یعنی خدایی که می تواند یک انسان را در شکم  ماهی ، در قعر دریا ، تا روز قیامت زنده نگه دارد ، پس می تواند انسانی دیگر را نیز همچنان سالهای سال روی زمین زتده نگه دارد ....